Almanach Absolwentów Sienkiewicza

Imię:	Jerzy
Drugię imię:
Nazwisko:	Mucha
Klasa:	brak danych
Wychowawca:	brak danych
Data ur.:	11 grudnia 1922 r.
Miejsce ur.:	Częstochowa ( Wyczerpy )
Dawny adres:	brak danych
Kontakt:	brak danych
Opis:	Niedawno minęła rocznica śmierci Jerzego Muchy, żołnierza Narodowej Organizacji Wojskowej, spółdzielcy, autora Monografii spółdzielczości spożywców w Częstochowie. Jerzy Mucha, pseudonim „burza”, ur. 11.12.1922 r. Był synem Wincentego, pracownika elektrowni miejskiej „siła i światło”, później urzędnika III urzędu skarbowego w Częstochowie. Matka Marianna ze Spałków prowadziła sklep w Wyczerpach, następnie w Częstochowie. Dziadek ze strony matki był wójtem gminy Rędziny. Jerzy Mucha uczęszczał do Gimnazjum im. Sienkiewicza, później do Gimnazjum im. Traugutta. Od 1938 r. należał do Narodowej Organizacji Gimnazjalnej. W początkach sierpnia 1939 r. wraz z grupą 30 harcerzy z Częstochowy brał udział w obozie w Podłężu Szlacheckim nad Liswartą. W końcu sierpnia z polecenia Stanisława Winzera zorganizował grupę harcerzy, która w razie wybuchu wojny miała prowadzić działalność wywiadowczą i dywersyjną na tyłach frontu. W czasie kampanii wrześniowej ewakuował się z rodzicami do Równego i Łucka, później powrócił do Częstochowy. W latach 1940-1941 pracował kolejno w Hurtowni Warzyw i Owoców Teodora Więckowskiego, przez kilka miesięcy jako kolejarz, później w Urzędzie Gospodarki Wodnej na Michalinie w Częstochowie przy regulacji Warty. Po tym jak w Przedsiębiorstwie został pobity wrogo nastawiony do Polaków niemiecki majster, Muchę wraz z innymi młodymi rbotnikami zatrzymano i przewieziono do obozu w Opatowie (w Kieleckiem). Wcielony do Organizacji Todta w II połowie 1941 r. został wywieziony do Łucka na Wołyniu. Pracował tam przy odbudowie dróg i mostów zniszczonych przez Rosjan, później zatrudniony był kantynie. Z pomocą zamieszkałych w okolicy Polek – trzech sióstr Leszczyńskich- zbiegł z obozu i przez Kiwerce dostał się do Kowla, a stamtąd z transportem rannych Niemców przez Lubom do Dorohuska. Tam zatrzymany przez żandarmów zdołał zbiec i kilkakrotnie ocierając się o śmierć, powrócił do Częstochowy. Przez kilka miesięcy ukrywał się u rodziny i znajomych. Dzięki kontaktom w Arbeitsamcie otrzymał nowe dokumenty i podjął pracę w Werkkonstumie przy ul. Okrzei na Rakowie. Aresztowany we wrześniu 1942 roku przez 2 tygodnie przetrzymywany był w areszcie w Częstochowie. Po uwolnieniu nadal pracował w Werkkonsumie ( aż do drugiej połowy 1944 roku). Mucha od 1941 roku należał do konspiracji narodowej w Częstochowie- był żołnierzem Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). Ukończył konspiracyjną podchorążówkę NOW i otrzymał stopień kaprala podchorążego ( później awansował do stopnia sierżanta podchorążego). W domu, w którym mieszkał ( Jasnogórska 6), odbywały się wykłady teoretyczne oraz szkolenia z bronią, znajdował się też punkt rozdziału składowej tam bibuły; prasę konspiracyjną odbierali kolporterzy. Jerzy Mucha, wraz z Janem Lesiakiem i Henrykiem Bieleckim, uczestniczył w drukowaniu na ręcznym powielaczu pisma NOW „Alarm”. Paczki z gazetami wczesnym rankiem przewoził rowerem do jednego z mieszkań w okolicach Jasnej Góry. Podczas któregoś z takich transportów przeżył chwile grozy, gdy w Alejach koło posterunku żandarmerii paska z pismami rozsypała się. Zachowując zimną krew, zebrał gazety i przewiózł na miejsce. W 1943 roku uczestniczył (wraz z Arturem Piechurskim i Wojciechem Kaczyńskim) w wykradzeniu radia Niemcowi- dyrektorowi Iglarni. Radio to przez jakiś czas znajdowało się w jego domu przy Jasnogórskiej 6. Od listopada 1943 roku do marca 1944 roku kierował komórką legalizacyjną, która zaopatrywała członków konspiracji w dokumenty, druki, blankiety, kenkarty. Komórka ta działała w jego mieszkaniu (na roku ulic Okrzei i Perla). Po akcji scaleniowej wraz z większością członków NOW przeszedł do Armii Krajowej. Jerzy Mucha w czasie okupacji uczęszczał na tajne komplety i ukończył liceum (matury jednak nie zdawał). Po zakończeniu wojny uczył się w średniej szkole wieczorowej w Bytomiu. Tam zdał maturę. Wcielony do wojska w latach 1945- 1947 służył w pułku artylerii w Tomaszowie Mazowieckim. Po zakończeniu służby od 1948r. pracował w Spółdzielni Wojskowej „Płomień” w Częstochowie, a później, po uruchomieniu kasyna oficerskiego, w Domu Księcia. Przez krótki czas tam pracował. Od stycznia 1949 był kierownikiem sklepu spożywczego na Dąbiu (ul. Rejtana 6). W 1950r. pracował w Spółdzielni Spożywców „Społem”, był zastępcą kierownika działu planowania, administracji i zaopatrzenia. Został kierownikiem działu. Ukończył Studium Ekonomiczne w Warszawie. Znajdował czas na działalność społeczną. W latach 50. i 60. był członkiem zarządu Robotniczego Klubu Sportowego „Skra”. Od 1967r. w spółdzielni był pełnomocnikiem zarządu ds. inwestycji i remontów. Przez pewien czas zajmował stanowisko dyrektora Zakładu Remontów i Inwestycji; przyczynił się do wybudowania masarni, kilku pawilonów sklepowych, SDH Centrum. Na Zjeździe Delegatów „Społem” Centralnego Związku Spółdzielczości Spożywców w Warszawie ( 7- 9 listopada 1981r.) wszedł do Rady Nadzorczej „Społem”. W 1982r. przeszedł na emeryturę, lecz w 1984 powrócił do pracy na pól etatu; zajmował się wówczas tworzeniem Izby Pamięci „Społem”. Przez trzy kadencje (12 lat) był członkiem Rady Nadzorczej Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Jedność”. Przewodniczył Komisji Historycznej, dział w zakładowej „Solidarności”. W 1990r. odszedł ze spółdzielni, ale nadal utrzymywał z nią kontakt. Interesował się dziejami konspiracji narodowej w czasie II wojny światowej, a także historią Częstochowy; zgromadził ciekawą kolekcję planów miasta od początku XX w. Był autorem artykułów historycznych zamieszczonych w „Gazecie Częstochowskiej” i „Almanachu Częstochowy”. Pozostawił niezwykle cenną, bogato udokumentowaną publikację 100 lat spółdzielczości spożywców w Częstochowie 1899- 1999. Jego zasługą było utworzenie ogromnym nakładem czasu, także wolnego, Izby Pamięci Spółdzielni Spożywców „Społem”. Zgromadził tam cenne pamiątki, m.in. przedwojenny sztandar Spółdzielni, który odnalazł się w niezwykłych okolicznościach, fotografie, dokumenty. Nie zapomniał o swoich koleżankach i kolegach z konspiracji- utrzymywał kontakty z żyjącymi ( był członkiem Światowego Związku Żołnierzy AK), odwiedzał groby nieżyjących, dbał o pamięć o nich, publikując artykuły biograficzne, przekazując historykom informacje o ich działalności. Zmarł 21 marca 2007r. w Częstochowie, pochowany został na cmentarzu Kule (w kwaterze 94). W ostatniej drodze towarzyszyli mu m.in. koledzy z konspiracji, spółdzielcy, harcerze. Był człowiekiem wyjątkowym: szlachetnym, prawym, a zarazem skromnym, o dużej pogodzie ducha i ogromnej kulturze. Chętnie pomagał ludziom. Był dumny ze swojej rodziny, chętnie opowiadał o dzieciach i wnukach. Jego żoną była Maria z Bonarów. W małżeństwie z nią miał dwoje dzieci: Andrzeja- inżyniera automatyka- i Zofię zamężną Zommer- stomatologa w Częstochowie. Jerzy Mucha odznaczony był m.in. Złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Biogram przygotował Juliusz Sętowski