Almanach Absolwentów Sienkiewicza

Jubileusz „ SIENKIEWICZA ”

Częstochowskie IV Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza obchodzi w tych dniach jubileusz 80 – lecia swego istnienia. Ta wieloletnia tradycja tworzyła się przy naszym wspólnym udziale – uczniów, wychowawców i pracowników. Dziś po latach ( dla jednych wielu, dla innych kilku ) wracamy myślami do szkolnych czasów i wspominamy – kolegów, przyjaciół, nauczycieli oraz ważne dla każdego z nas wydarzenia, i te szkolne, i własne indywidualne, które ukształtowały nasze późniejsze życie.
W początkach XX – go stulecia w Częstochowie następował szybki rozwój szkolnictwa oświatowego, zwłaszcza gdy I wojna światowa „ przesunęła ”granice zaboru rosyjskiego. W 1915 roku w budynku Gimnazjum, po uzyskaniu zezwolenia władz niemieckich, rozpoczęła się regularna nauka w klasach – początkowo – o profilu realnym i filologicznym. Była to wówczas ośmioklasowa szkoła o nazwie : Gimnazjum Męskie Towarzystwa Opieki Szkolnej, kierowana przez Wacława C. Płudowskiego, a zorganizowana na bazie przyjętego majatku po byłym rządowym gimnazjum rosyjskim. Niedługo później , ciesząca się poparciem ówczesnych centralnych władz oświatowych szkoła, wyposażona została w nowe pomoce naukowe i laboratoria specjalistyczne ( niektóre z nich sprowadzone z Cambridge w Anglii ), zyskując tym samym rangę jednego z najlepszych gimnazjów w Polsce. Pierwszy rok szkolny 1915 / 16 uwieńczony został rozdaniem 15 świadectw.
Wydarzeniem bardzo ważnym w życiu szkoły było nadanie w listopadzie 1916 roku imienia patrona – Henryka Sienkiewicza i ufundowanie sztandaru. Od tego momentu pełna nazwa brzmiała : Towarzystwo Opieki Szkolnej – Gimnazjum Miejskie im. H. Sienkiewicza. W kolejnych latach działalności szkoły powstaje wiele cennych inicjatyw oświatowych i wychowawczych, których głównym celem jest kształcenie młodzieży w duchu patriotyzmu i samopomocy koleżeńskiej w trudnych latach wojennych, a później w wolnej Polsce. Powstały wówczas : harcerska drużyna W. Łukasińskiego pod opieką druha B. Krajewskiego, orkiestra szkolna dęta i smyczkowa pod kierunkiem E. Mąkoszyc – wieloletniego pedagoga szkoły, a także „ spółdzielnia uczniowska ”prowadząca działalność samopomocy na rzecz biednych kolegów, wydająca w owym czasie szkolne czasopismo „ Nasz Świat”.
W roku 1918 budynek gimnazjum przekazano na własność państwu polskiemu i zmieniono nazwę , początkowo na Królewsko – Polskie Gimnazjum im. H. Sienkiewicza, a po kilku miesiącach : I Gimnazjum Państwowe im. H. Sienkiewicza w Częstochowie.
Gorące lata 1918 / 21 przyniosły wiele zmian także w życiu szkoły. W budynku znajdował się szpital Czerwonego Krzyża podczas wojny polsko – radzieckiej oraz szpital powstańczy – w czasie III Powstania Śląskiego. Wówczas także zginęło w walkach wielu uczniów szkoły, których nazwiska upamiętniono na tablicy, zniszczonej później przez hitlerowców. Po burzliwych latach dwudziestych ponownie rozpoczął się okres spokojniejszej pracy pedagogicznej i wychowawczej. Powstał Komitet rodzicielski ( „ Sienkiewicz ” był jedną z pierwszych szkól w Polsce, w której go powołano ), rozpoczęto tez okres intensywnej rozbudowy szkoły. W tym czasie przebudowano parter, powstała sala gimnastyczna i mieszkania dla nauczycieli. Przy szkole istniały: ogród zoologiczny z dużą ilością zwierząt i ptaków, ogród botaniczny i warzywny, szklarnie i obserwatorium astronomiczne. Popularny w Częstochowie „ Sienkiewicz ” zyskiwał miano najlepszej, najpopularniejszej i dającej największy prestiż szkoły w naszym mieście. Stale rosła ilość uczniów i wydawanych świadectw dojrzałości, a absolwenci zajmowali eksponowane stanowiska zarówno na szczeblu miejskim , jak i ogólnopolskim.
W 1932 roku w wyniku reformy szkolnictwa polskiego, zmieniono ustrój szkoły. W miejsce ośmioklasowego gimnazjum powstało gimnazjum czteroletnie oraz dwuletnie liceum. Szkoła posiadała wydziały : matematyczno – fizyczny i przyrodniczy, zaś biblioteka szkolna obejmowała już 8 tys. Tomów. Do momentu wybuchu II wojny światowej do „ Sienkiewicza ” uczęszczało 2560 uczniów, świadectwo dojrzałości otrzymało 607 osób, a kadrę pedagogiczna w ciągu tych lat stanowiła grupa 126 nauczycieli pod wieloletnim kierownictwem dyrektora Płudowskiego.
Lata 1939 / 45 to „ mroczny” czas istnienia szkoły. Oficjalnie nie istniała, chociaz profesorowie i rodzice pod kierunkiem ówczesnego dyrektora K. Saboka, zdołali stworzyć dobrze zorganizowane tajne nauczanie, czego efektem było ponad 200 świadectw dojrzałości. Uczniowie uczestniczyli tez w walce z okupantem, wielu z nich brało udział w akcach dywersyjnych, bardzo wielu zginęło rozstrzelanych i zamęczonych w obozach koncentracyjnych.
Do dziś pamiętane SA nazwiska i pseudonimy wielu uczniów – żołnierzy, pamięć o nich przechowywana jest w szkolnym archiwum i w sercach żyjących kolegów.
Powojenne lata „ odbudowały ” pozycję szkoły. W roku 1949 po raz kolejny zmieniono nazwę szkoły na : Państwowa Szkołę Ogólnokształcącą Stopnia Podstawowego i Licealnego im. H. Sienkiewicza. W ramach nowej organizacji przyjęto status szkoły jedenastoletniej i zorganizowano kursy pedagogiczne. W latach pięćdziesiątych szkoła stała się „ kuźnią ” talentów, znaczącym zakładem naukowym w mieście i w kraju. Na przełomie 1959 / 60 r. kolejnym długoletnim dyrektorem został K. Polus, a jednym z zastępców – ST. Wieruszewski. Istniało wówczas 21 oddziałów w których uczyło się blisko 800 uczniów pod opieką 32 nauczycieli. W tym czasie wychowankowie Sienkiewicza zaczęli zdobywac nagrody w ogólnopolskich olimpiadach i tym samym ugruntowywać pozycję szkoły, jako jednego z najlepszych liceów w kraju.
Od 1967 r. po kilku latach kierowania szkoła przez j. Puczyńską , dyrektorem na wiele lat wybrany został A. Kwieciński. Szkoła otrzymała nowy sztandar i dużą pomoc w organizowaniu działalności oświatowej w ramach centralnej reformy szkolnictwa. Znacznie zwiększyła się liczba uczniów, absolwentów i kadry pedagogicznej. W tym czasie ważnym wydarzeniem było zbudowanie szkolnej strzelnicy i rozwinięcie prężnej działalności koła LOK pod kierunkiem K. Ostrowskiego. W 1973 r. liceum otrzymało Medal Komisji Edukacji Narodowej.
Dużo znacznych sukcesów ogólnopolskich odnotowano w sporcie, czego efektem było zorganizowanie w połowie lat siedemdziesiątych profilu sportowego pod odrębnym kierownictwem S. Nowaka, rozbudowa bazy lokalowej i nowoczesnego zaplecza specjalistycznego, w tym basenu kąpielowego., hali sportowej i krytej bieżni tartanowej. O sportowych sukcesach „ sienkiewiczaków ”zaczęło być głośniej i tradycja ta przetrwała do dnia dzisiejszego. Pośród sportowców reprezentujących Polskę na sportowych arenach świata byli lub są absolwenci „ Sienkiewicza ”- wychowankowie klas sportowych, między innymi Agnieszka Stańczyk czy Małgorzata Kapkowska – rydz. Wielu uczniów liceum uczestniczyło w olimpiadach przedmiotowych dochodząc do finałów ogólnopolskich i uzyskując w ten sposób wstęp na wyższe uczelnie bez egzaminów. Wychowankowie szkoły SA dziś znanymi politykami, dziennikarzami, naukowcami i artystami. Często odwiedzając miasto zaglądają także do szkoły, spotykają się z młodzieżą, chętnie powracają pamięcią do lat spędzonych w murach szkoły.
Od 1984 r. dyrektorem szkoły jest pedagog i wychowawca M. Jaszewski, pod kierunkiem którego Liceum kontynuuje bogatą 80 – letnią tradycję. W ostatnim czasie z inicjatywy dyrektora i grona byłych uczniów powstało Towarzystwo Sienkiewiczaków, którego głównym celem jest pamięć i pomoc dla szkoły.
Jedna z inicjatyw Towarzystwa realizowana wspólnie z dyrekcją szkoły jest organizacja Zjazdu „ sienkiewiczaków” wszystkich roczników w dniu 7 października Br.
80 – lat szkoły to ogromna ilość wydarzeń, faktów, nazwisk uczniów i nauczycieli. Świadczą o tym kroniki szkolne znajdujące się w Izbie Pamięci. Nie sposób oczywiście wymienić wszystkich, tak więc ograniczyliśmy się jedynie do zasygnalizowania najistotniejszych wydarzeń i postaci. Mamy nadzieje, że o tym wszystkim co było „ żywe w historii szkoły gwarno będzie w jej murach w czasie Zjazdu.”

[Komentarze (0)]